sty 22

Klimatyzacja samochodowa 2018

Koszty serwisu, obsługi, ceny czynnika chłodniczego

czynnik chłodniczy do klimatyzacji samochodowejZmiany w polityce ekologiczne UE wprowadzane w kraju na przestrzeni ostatnich lat, zauważyć można dopiero dziś. Z cała pewnością dostrzegą je klienci serwisów klimatyzacji wiosną tego roku. Ograniczenia wprowadzane na terenie Unii Europejskiej, związane z wycofywaniem czynnika R134a i wprowadzaniem nowego czynnika 1234YF, widoczne są na naszym rynku w postaci znacznych podwyżek cen czynnika R134a. Zwyczajowe zakupy czynnika w okresie zimowym (niższe ceny) mogą przejść do historii. Na przełomie roku – po sezonie – ceny wzrosły praktycznie czterokrotnie w stosunku do ceny zakupu butli 12 kg w sezonie 2017.  Na dzień dzisiejszy najniższe ceny czynnika R134a to 1300 PLN brutto, a na stronie jednego z dużych dystrybutorów części samochodowych można zobaczyć cenę  przekraczającą 1900 PLN brutto!

Czy na tym koniec?  Można mieć wątpliwości… bowiem dystrybutorzy czynników chłodniczych nabrali wody w usta. Z niepotwierdzonych informacji wiadomo, że będą tendencje do zrównania cen czynnika R134 i 1234YF, tyle że jak można zaobserwować, proces ten nie będzie polegał na obniżaniu ceny 1234YF, a raczej wzroście ceny R134a.

Jak ta sytuacja wpłynie na koszty serwisowania klimatyzacji samochodowej, nie trudno się domyśleć. Przewidywać można praktycznie dwa scenariusze. Użytkownik auta może – biorąc pod uwagę wartość i rocznik – zrezygnować z naprawy i obsługi układu klimatyzacji lub zdecydować się na kompleksową naprawę bez wymuszania na serwisantach czynności minimalnych wymaganych do uruchomienia układu klimatyzacji. Nie oszukujmy się, wielu kierowców nie decydowało się na dodatkowe czynności serwisowe sugerowane po diagnostyce układu – jak jeszcze działa to po co wymieniać naprawiać? Usunięcie kolejnej usterki, której wcześniej można by uniknąć, będzie dodatkowo obciążone wysokim kosztem czynnika chłodzącego, a to może wpłynąć na decyzję klienta o szerszym zakresie naprawy pierwotnej.

sie 30

Układy klimatyzacji samochodowej ze sprężarkami sterowanymi elektrozaworem cd.

Uciążliwe problemy i rozwiązania…  Czy możliwe żeby po wymianie sprężarki, płukaniu układu, skraplacza, osuszacza, zaworu rozprężanego, sprężarka uległa ponownemu zatarciu ?  niestety tak…Jak obiecałem w poprzedniej publikacji tym razem opisze problemy występujące przy naprawach układów klimatyzacji ze sprężarkami Desno o zmiennej pojemności, sterowanymi elektrozaworem. Walczący kilkukrotnie z tą samą usterką w Toyocie Yaris czy Audi A4 , A6 docenią te informacje. A naprawa zaczęta od diagnozy oszczędzi Wam sporo nerw.

Diagnostyka, naprawa układów klimatyzacji ze sprężarkami Desno Serii 5SE, 5SER, 6SEU, 7SEU, Toyota, Audi, VW, Skoda, BMW

sprężarki klimatyzacji regeneracja, naprawa kompresorów klimatyzacjiSprężarki te najczęściej są tak zniszczone, że nie nadają się nawet do regeneracji a dodatkowym kłopotem jest konieczność kompleksowego płukania całego układu. Są to z reguły skutki niedostatecznego smarowania sprężarki a powody tego mogą być zasadniczo trzy,  zdiagnozowanie każdego z nich wpływa na czynności naprawcze.

Pierwszy z powodów uszkodzenia tego typu sprężarek, to nagły wyciek czynnika spowodowany pęknięciem przewodu, skraplacza itd. Jest on łatwy do identyfikacji i niezbyt uciążliwy w konsekwencjach, wystarczy wymiana sprężarki, osuszacza , zaworu/dyszy i płukanie układu.

Drugi z powodów to zbyt mała ilość oleju w układzie spowodowana „dobijaniem” czynnika bez uzupełnienia właściwej ilości oleju.  Skutek jest wiadomy a klient płaci za wymianę sprężarki, osuszacza , zaworu/dyszy i płukanie układu.

Trzeci z powodów, najgorszy z możliwych to niewłaściwe sterowanie elektrozaworem sprężarki. Skutkiem jest zatarcie sprężarki, a kompleksowa naprawa z wymianą sprężarki, osuszacza , zaworu/dyszy i płukanie układu nie daje nic ! klient wraca za dwa dni czy dwa tygodnie z tym samym uszkodzeniem. Co jest tego przyczyną?

Sprężarki Desno Serii 5SE, 5SER, 6SEU, 7SEU w oryginale napełniane są ilością oleju właściwą dla układu w którym maja być montowane – dla przykładu sprężarka do toyoty Avensis , 5SE12C (DCP50120) olej ND-8, w ilości 90cc – układ powinien być wypłukany. Sprężarka po zamontowaniu i uruchomieniu dozuje część oleju do układu. W zależności od modelu w sprężarce (a w zasadzie w komorze wału korbowego sprężarki) zostaje od 30 do 60 ml. oleju.

Wystarcza to do jej normalnej pracy tak wału korbowego jak i smarowania tłoków i zaworów w postaci mieszaniny czynnika i oleju. W katalogu Denso jest opisana „PROCEDURA DOCIERANIA” (strona31 , katalog 2011/2012) wg której należy po zmontowaniu układu uruchomić go na 2-4 minuty na biegu jałowym (czytaj wolne obroty) z włączoną klimatyzacja. To moment dozowana oleju. W trakcie normalnej pracy sprężarki te, sterowane elektrozaworem zmieniają pojemność skokową w zależności od prędkości obrotowej wału korbowego silnika. Rzecz jasna, im większa prędkość obrotowa wału tym mniejsza pojemność skokowa sprężarki i odwrotnie. Odzwierciedleniem tego jest sygnał sterujący elektrozaworu sprężarki który widoczny może być na oscyloskopie lub mierniku ( tu w postaci zmian napięcia od 0V – sprężarka nie pracuje do 12V pełna wydajność sprężarki) Dlaczego to tak ważne ?

Ponieważ pełna wydajność sprężarki przy wysokich obrotach wału korbowego silnika powoduje wyrzut oleju do układu, brak smarowania wału korbowego sprężarki i jej zatarcie. Przekonałem się o tym osobiście na BMW ze sprężarką 6SEU16C, po wymianie sprężarki i pełnym zakresie czynności serwisowych sprężarka „padła” po trzech tygodniach. Po pełnej diagnostyce okazało się że nie działa kic down, sprężarka była nie odłączana przy nagłym przyśpieszaniu i wzroście prędkości obrotowej wału korbowego silnika sprężarka miała 85% pojemności, opróżniona z oleju komora korbowa sprężarki, a sama sprężarka zatarta. Podobny skutek stwierdzony w audi A4 i A6, tyle że w tych modelach powodem był niewłaściwe działający moduł sterowania klimatyzacją. Skutek w wszystkich przypadkach taki sam, pusta komora wału korbowego sprężarki, zatarty wał korbowy i zniszczone tłoki. Badając podobny przypadek w toyocie Avensis, zaobserwowałem moment przegrzania komory wału korbowego sprężarki już przy 3000RPM,

Ważne, zacznij diagnostykę od sprawdzenia ilości oleju w komorze korbowej sprężarki, jeśli go nie ma, to można spodziewać się problemów nie tyle związanych z układem klimatyzacji co ze sterowaniem układu. Co ciekawe w komputerowej diagnostyce systemu najczęściej nie ma żadnych błędów. Sterowanie elektrozaworem można monitorować z komputera poprzez napięcie lub prąd, widoczne jest ono w zakresie 0-12V lub 0-0,9A, jeśli sygnał mieści  się w tych granicach to komputer nie wskaże i nie odnotuje błędu, bo wartości są w granicach normy – mimo  tego że np. przy wysokich obrotach wału silnika powinno zostać obniżone napięcie sterujące pojemnością z 9V do 4V i zmniejszona pojemność skokowa sprężarki. Sam sygnał sterujący sprężarka to ciąg zmiennych w czasie impulsów 0 i 12V  widocznych na mierniku jako uśrednione napięcie, wystarczające do diagnozy pracy sprężarki – miernik podpięty do wtyczki elektrozaworu wskaże poziom pracy sprężarki. Można w ten sposób monitorować również pracę elektrozaworu, i podjąć decyzję o jego wymianie bądź nie – w przypadku niepracującego układu.

Pomocna Ciekawostka !spręzarka klimatyzacji samochodowej, klimatyzacja samochodowa

Rozważając problemy ze sprężarkami sterowanymi elektrozaworem nie sposób pominąć sprężarek Denso 5SER09C montowanych np.  w toyotach Yaris. Jeśli zdarzy się że po wymianie elektrozaworu sterującego układ dalej „nie rusza” to nie jest to problem oleju a bardziej niż pewne że sprężarki. Sama sprężarka jest czysta, olej we właściwej ilości w komorze wału korbowego, ruch tłoków jak najbardziej poprawny tyle że sprężarka nie tłoczy. Możliwe że przyczyną jest zastosowane rozwiązanie –ciekawe acz kłopotliwe – w postaci wirującego zaworu ssącego i ciśnienia wychylenia krzywki wału, temat badamy – a dopóki nie znajdzie się rozwiązanie, sprężarkę trzeba będzie wymieniać.   Więcej informacji o tym rozwiązaniu na stronie Denso – link

sie 28

Montaż sprężarki klimatyzacji

Czy można samemu wymienić zatartą sprężarkę Klimatyzacji?

Teoretycznie nie ma problemu z wykonaniem tej czynności, jak samemu wymienić kompresor klimatyzacji, sprężarki regenerowane i nowejednak jeśli sprężarka była zatarta to koniecznie należy wykonać płukanie układu, a to stawia pytanie o sens montażu sprężarki w układzie który należy wypłukać. Jeśli chodzi o mechaniczną stronę zagadnienia to raczej nie jest to problem. Pozostają jednak czynności niezbędne, które należy wykonać w czasie montażu kompresora. Prozaiczne zalanie olejem też może być problemem jeśli nie posiada się informacji jaki olej i gdzie wlać. Czy nie lepiej więc zostawić te czynności specjalistom, nie narażając się na dodatkowe wydatki, nie wspominając o konieczności posiadania odpowiednich maszyn i narzędzi? Dla wytrwałych, przedstawiam poniżej kilka wymogów które należy spełnić montując sprężarkę , to również ABC serwisanta;
Kompresory to bardzo wrażliwe urządzenia. Niewłaściwa instalacja znacząco skraca ich czas bezawaryjnej pracy i powoduje, że często ulegają awariom. Jeżeli kompresor zostanie zamontowany niezgodnie z opisanymi tu zasadami utracisz nie tylko gwarancję ale i pieniądze. Nie ryzykuj! Zrób to raz a porządnie!
  1. Zalej kompresor olejem !
  2. Przełóż wszelkie wsporniki, uchwyty wyłączniki ze sprężarki zdemontowanej z samochodu do nowo zakupionego kompresora.
  3. Odłącz kompresor, zawór rozprężny, akumulator/osuszacz, przewody metalowe i elastyczne.
  4. Akumulator/osuszacz, dysza dławiąca – zawór rozprężny muszą zostać wymienione podczas instalacji nowego kompresora.
    • W większości nowych modeli samochodów nie ma możliwości właściwego i dokładnego wyczyszczenia skraplacza dlatego zalecana jest jego wymiana.
    • Skraplacze równoległego przepływu po zatkaniu jednej lub więcej równoległych
    • rurek łączących nie dają się udrożnić poprzez płukanie.
  5. Należy dokładnie wypłukać cały system klimatyzacji.
    • Płukanie układu powietrzem lub azotem jest niedopuszczalne. Do płukania układu można użyć czynnika chłodzącego, jednakże można go stosować jedynie wtedy, gdy kompresor nie uległ zatarciu a stacja do napełniania klimatyzacji ma czysty i odpowiedni filtr.
    • W sytuacji w której sprężarka została zatarta, do płukania systemu konieczne jest użycie specjalnego płynu czyszczącego a samo płukanie należy wykonać przy użyciu specjalnie do tego przeznaczonej maszyny.
    • W obydwu przypadkach, płukanie należy przeprowadzić przy zamkniętym obiegu
    • Gdy wszystko jest już zainstalowane przed pierwszym uruchomieniem systemu należy przy użyciu specjalnego klucza przekręcić sprzęgło kompresora 10-15 razy. Ta czynność doprowadzi olej do wszystkich ruchomych części sprężarki. Jeżeli pominie się tę czynność to może dojść do trwałego uszkodzenia kompresora. Nie należy pokręcać za nakrętkę lub śrubę na zabieraku sprzęgła ponieważ przez to może zmienić się szczelina między kołem napędowym a zabierakiem sprzęgła, co może skutkować uszkodzeniem sprzęgła lub kompresora.
  6. Opróżniaj system za pomocą pompy próżniowej do 100 kPa przez minimum 45 minut. Jeżeli temperatura na zewnątrz jest powyżej 27 °C lub samochód ma system dwustrefowy zalecamy opróżnianie przez minimum godzinę.
  7. Napełnij ponownie system. Używaj wyłącznie czynników R-12 lub R134A oraz olejów przeznaczonych odpowiednio do tych czynników.

Powrót na górę

sie 28

Olej do sprężarki klimatyzacji samochodowej – jak napełniać, jaki typ oleju ?

oleje do klimatyzacji, jak napełnić kompresor olejem, olej sprężarkowyZatarta sprężarka klimatyzacji , konieczna wymiana – diagnoza serwisu. I co dalej ? niby proste ale nie dla wszystkich, nie wystarczy zakup sprężarki nowej czy regenerowanej . W wielu przypadka brak praktyki warsztatowca prowadzi do kolejnych problemów ! Przypominamy że przy wymianie sprężarka klimatyzacji musi być zalana olejem ! Nie wystarczy podłączenie urządzenia napełniającego układ czynnikiem chłodzącym ! Większość pomp, sprężarek klimatyzacji posiada korek wlewu oleju, jeśli takiego korka nie ma, należy napełnić kompresor olejem poprzez port ssący. Niestosowanie tej prostej zasady prowadzi do zatarcia kolejnej sprężarki. Nie dość tego, zbyt duża ilość oleju lub olej niewłaściwy znacząco wpływa na wydajność pracy systemu klimatyzacji w samochodzie. Zbyt mała ilość oleju skraca żywotność sprężarki. Niestety widać to dopiero w eksploatacji. Solidny serwisant sprawdzi ilość i typ oleju zanim napełni kompresor. Zwróci uwagę na jego typ patrząc na zalecenia producenta. Dużą popularnością cieszą się oleje linii double end-cap, podwójnie zabezpieczone przed wchłanianiem wilgoci w czasie magazynowania. Solidny dostawca informuje o tych niuansach nabywcę i udzieli informacji o typie i ilości oleju potrzebnego do twojej sprężarki. Więcej o olejach i ich przeznaczeniu na stronie firmowej Laser-sinex. Ilości i typy oleju do konkretnych modeli sprężarek klimatyzacji otrzymasz kontaktując się z naszymi technikami .

Powrót na górę

sie 16

Układy klimatyzacji samochodowej ze sprężarkami sterowanymi elektrozaworem

Uciążliwe problemy i rozwiązania…

Problematyka nie do końca znana warsztatom zajmującym się klimatyzacją samochodową, które spotkały się z układami klimatyzacji i problemami w toyotach czy audi ze sprężarkami Desno Serii 5SE, 5SER, 6SEU, 7SEU, sterowanymi elektrozaworem. Klika typowych problemów i ich rozwiązania.

Elektrozawór sterujący sprężarki

Odpowiada on za pracę sprężarki klimatyzacji, steruje zmianą pojemności skokowej. Najczęstszą przyczyna problemów związanych z układami autoklimatyzacji opartymi na sprężarkach o zmiennej pojemności skokowej – nie tylko Denso – jest olej. Blokuje on przepływ czynnika w postaci gazowej i uniemożliwia zmianę pojemności sprężarki a co za tym idzie jej pracę.  Co zrobić z olejem? (o tym poniżej) Inne niedomagania elektrozaworów sterujących spręzarki to najczęściej uszkodzenie elektromagnesu lub niepracująca iglica.  W obu przypadkach należy wymienić elektrozawór. Jak zdiagnozować taka usterkę? O ile uszkodzenie cewki elektrozaworu możemy dość szybko określić korzystając z omomierza (sprawna cewka zależnie od typu ma oporność w przedziale 10,5-13 Ohm) o tyle niesprawnej iglicy nie da się zweryfikować. Jeśli elektromagnes zaworu jest sprawny a kompresor klimatyzacji nie tłoczy to należy wziąć pod uwagę nie tylko uszkodzenie elektrozaworu ale i możliwość uszkodzenia samej sprężarki, oraz – nieprawidłowy sygnał sterujący docierający do elektrozaworu. Ten ostatni można za symulować. Są dostępne zewnętrzne sterowniki, symulatory sygnału sterującego, dość drogie ale modulują sygnał tak jak sterownik klimatyzacji z układu auta. Zakup to sprawa indywidualna. Jak inaczej sprawdzić sterowanie elektrozaworu i wykluczyć błędny sygnał sterujący? W normalnych warunkach sygnał ten to zmienny w czasie ciąg impulsów 0V i 12V, zaobserwować go można niekoniecznie używając oscyloskopu. Wystarczy miernik cyfrowy który pokaże uśrednione impulsy w postaci zmieniającego się napięcia od 0-12V. Dlaczego warto ten sygnał sprawdzić na wtyczce zasilania elektrozaworu skoro można podpiąć komputer diagnostyczny i monitorować prąd lub napięcie sterujące elektrozaworem? rerenerowane spręzarki klimatyzacji samochodowejPonieważ często jest on wysyłany przez sterownik, ale po kablach nie zawsze dociera na wtyczkę.  Można zasilić elektrozawór podając napięcie z instalacji auta, by sprawdzić jego pracę. Są jednak pewne wymogi ; muszą być podpięte manometry bo jeśli sprężarka klimatyzacji samochodowej i elektrozawór są sprawne to natychmiast wzrosną ciśnienia i należy odłączyć podane napięcie przy ciśnieniu 18-19 Bar. Drugi element to sprawdzenie i podanie na właściwe zaciski zasilania plus i minus, zmiana polaryzacji może uszkodzić elektrozawór z zabezpieczeniem kierunkowy – na dziś wiem że są takie w niektórych modelach fiata ze sprężarkami 5SEL12C.

Jeśli sprawdziliśmy cewkę elektrozaworu, ilość oleju w układzie oraz sygnał sterujący a sprężarka dalej nie pracuje pozostaje wymiana elektrozaworu. Jeśli po wymianie elektrozaworu sprężarka auto klimatyzacji dalej nie pracuje mamy pewność że należy ją zregenerować lub wymienić.

Olej

Cała rodzina tych sprężarek to lekka, wydajna konstrukcja, jednak ma parę szczególnych wymagań. Przede wszystkim układy te charakteryzują się niską ilością oleju, którego nadmiar wprowadzony do układu powoduje –dosłownie- zatopienie zaworu sterującego i unieruchomienie układu. Często zdarza się że po podłączeniu automatu serwisowego i  wykonaniu pełnej obsługi w standardowych ustawieniach, układ przestaje pracować po wyłączeniu go lub kilku godzinnym postoju auta. Dzieje się tak z prostej przyczyny, jeśli wyłączymy układ a czynnik przestanie krążyć i damy czas , olej odseparuje się od czynnika i osiada na elementach układu w tym w gnieździe elektrozaworu sterującego. Skutek – układ nie ruszy, elektrozawór sprężarki klimatyzacji samochodowej steruje wychyleniem krzywki wału korbowego a zarazem pojemnością skokową która jest zmienna a w normalnej pozycji wyłączonej, pojemność skokowa to 0.

Rozwiązania;

Jeśli nie znasz historii auta, podłączając automat serwisowy obserwuj ile oleju zostanie odessane z układu klimatyzacji samochodowej, najczęściej to ilości do 10 ml. jeśli jest go więcej może wskazywać i sugerować nadmiar oleju w układzie klimatyzacji samochodowej. Co więcej, nie tylko ilość ale i konsystencja, jeśli olej się pieni w zbiorniczku, to mimo małej ilości odessanej jest to wskazanie nadmiaru oleju w układzie. Szczególnie jeśli z układem są problemy. Ważne ! Podejdź do układu niestandardowo jeśli masz w nim którąś z opisanych sprężarek. Jeśli ustawienia standardowe automatu serwisowego podają np. 20 ml. oleju, to jeśli tak podamy olej do klimatyzacji samochodowej a klient był już raz na serwisie i tak samo podano olej to układ może nie ruszyć, lub klient wróci na drugi dzień a często po kilku godzinach.  Jeśli autem tym będzie Yaris w którego układzie całkowita ilość oleju to 80 ml, a jesteś kolejnym serwisem który odwiedzi kierowca to zanim uruchomisz automat, zastanów się czy uruchomić go ustawieniach standardowych i zaobserwuj co dzieje się w zbiorniku oleju odsysanego.

Co zrobić z zalanym układem? to zależy od ilości wpompowanego do układu oleju. Jeśli nie jest go bardzo dużo, można odessać czynnik i podać go ponownie nie dodając oleju, ponownie przeprowadzić takie napełnienie i spróbować uruchomić układ. Często to pomaga, a układ rusza samodzielnie nawet po pozostawieniu wyłączonego na 1-2 godziny. Dlaczego tak się dzieje? Podając czynnik wymuszamy jego obieg w układzie i mieszanie się z olejem, podając ponownie sam czynnik zmniejszamy jego ilość i pozwalamy na pracę elektrozaworu sterującego.

Może się zdarzyć, że po dłuższym czasie (noc) układ ponownie nie ruszy, warto powtórzyć opróżnienie układu, jest mniej kłopotliwe od demontażu i płukania układu klimatyzacji w samochodzie.

Co zrobić z totalnie zaolejonym układem?  Wypiąć ze sprężarki elektrozawór sterujący, jeśli w gnieździe elektrozaworu jest olej i co gorsza jest go spora ilość pozostaje płukanie układu. niestety wiąże się to z  demontażem sprężarki, osuszacza oraz zaworu rozprężnego (dyszy dławiącej w przypadku Audi). Czynność czasochłonna, pracochłonna ale jedyna skutecznie usuwająca olej z utopionego w nim układu klimatyzacji.

Co w przypadku zbyt małej ilości oleju w tych układach ?

Skutki niedoboru oleju są dość kosztowne i kłopotliwe, z reguły sprężarka zatarta , to konieczność płukania całego układu i równie często konieczność wymiany skraplacza. Skąd takie niedobory ? Niestety z powodu sztampowego podejścia do obsługi klimatyzacji. Wielu serwisantów początkujących w dziedzinie klimatyzacji samochodowej nie kojarzy ubytków, wycieków czynnika chłodzącego z układu z ubytkami oleju! Najczęściej na pytanie co  wskazuje miejsce nieszczelności odpowiadają że barwnik UV a nie olej wymieszany z barwnikiem UV.

Należy pamiętać że nowe rozwiązania w postaci sprężarek klimatyzacji samochodowej o zmiennej pojemności skokowej oraz niewielkich ilościach oleju w tych układach możliwe jest dzięki zastosowaniu specyficznych części. Choćby takich jak tłoki bez pierścieni pokrywane molibdenem, gdzie olej nie tylko spełnia rolę smarującą ale i uszczelniającą, a zerwanie filmu olejowego skutkuje „zatarciem” sprężarki.

Co w przypadku uszkodzenia sprężarki w opisywanych układach ? o tym w kolejnej publikacji

cze 14

2. Jak ważny dla układu klimatyzacji jest filtr kabinowy?

filtry kabinowe samochodowe

W Internecie i prasie branżowej związanej z klimatyzacją samochodową można spotkać się z wieloma artykułami zachęcającymi do regularnej wymiany filtrów kabinowych. Porada słuszna i jak najbardziej właściwa, choć zazwyczaj motywowana jest jedynie koniecznością zadbania o zdrowie i czystość powietrza wolnego od alergenów wewnątrz kabiny pojazdu. Wszystko to prawda, ale jest jeszcze druga strona zagadnienia, o której wspomina się już rzadko. Zanieczyszczony i zapchany filtr przeciwpyłkowy może częściowo a nawet całkowicie zablokować przepływ powietrza w układzie wentylacyjnym. Powoduje też zanieczyszczenie parownika i nagrzewnicy, kończące się często koniecznością wymiany. Duże obciążenie silnika dmuchawy często prowadzi do jego trwałego uszkodzenia co wiąże się z kosztowną naprawą i przede wszystkim kłopotliwym demontażem kolejnych podzespołów wnętrza kokpitu. Świadomość zasad funkcjonowania układów klimy wśród jej użytkowników wciąż się zwiększa i zaobserwować można, że coraz szersze grono osób dba o to aby regularnie sprawdzać szczelność układu, szczególnie wtedy gdy dadzą się odczuć pierwsze niepokojące objawy związane ze spadkiem wydajności chłodzenia. Poszczególne elementy systemu auto-klimatyzacji i wentylacji kabiny są na tyle kosztowne, że korzystniejsza jest profilaktyka niż kosztowna i czasochłonna naprawa. Niestety wciąż wiele serwisów ogranicza się do rutynowego przeglądu klimatyzacji pomijając najtańszą i najprostszą czynność jaką jest wymiana filtra przeciwpyłkowego. Kontrola stanu jakościowego filtra powinna być traktowana jako obowiązek, tym bardziej że ceny wkładów przeciwpyłkowych kształtujące się na poziomie kilkunastu bądź kilkudziesięciu złotych są niewielkie w porównaniu do wysokich kosztów naprawy układu wentylacyjnego.

Idealną okazją do wymiany filtra kabiny są także coraz bardziej popularne i szeroko dostępne usługi związane z dezynfekcją klimatyzacji. Pamiętajmy aby decydując się na odgrzybiane, ozonowanie i stosowanie różnego rodzaju środków chemicznych, zadbać także o czystość filtra. Poddając powierzchnię parownika oczyszczaniu, pozbywamy się szkodliwych dla zdrowia bakterii i grzybów, ale to tylko część niebezpiecznych mikroorganizmów w naszym samochodzie – poważne siedlisko ich rozwoju stanowią także papierowe bądź włókninowe warstwy filtra kabinowego. Dopiero tak kompleksowe podejście zapewni nam czyste powietrze w samochodzie i pełną obsługę układu wentylacji.

 Dodatkowym bodźcem motywującym do zakupu filtra kabinowego powinien być jego prosty montaż. W większości przypadków filtr przeciwpyłkowy można wymienić samemu bez większych trudności, bądź też przy okazji rutynowej wizyty w warsztacie, poprosić mechanika o pomoc w tym zakresie. W niektórych przypadkach dostęp do filtra jest utrudniony, wówczas konieczne jest skorzystanie z pomocy fachowego serwisu klimy.

cze 14

7. Obsługa układu chłodzenia

konserwacja klimatyzacji samochodowej, obsługa układu klimatyzacji samochodowejNiezależnie od tego czy myślimy o układzie chłodzenia silnika czy układzie klimatyzacji, oba te układy wymagają przeglądu i konserwacji. Chłodnice do samochodu i chłodnice do klimatyzacji nie są integralnymi elementami układu chłodzenia silnika czy układu chłodzenia. Współpracujące z nimi elementy odpowiadające za poprawne działanie tych układów to czujniki temperatury i ciśnienia oraz wentylatory wspomagające wymianę ciepła. Parownik klimatyzacji to również chłodnica, do tego współpracująca najczęściej z zaworem rozprężnym czy dyszą dławiącą. Wszyscy pamiętają o sprawdzeniu płyny w układzie chłodzenia silnika przed sezonem zimowym, zabezpieczając się przed jego zamarznięciem. Warto również pamiętać o przeglądzie elementów układu klimatyzacji przed sezonem wiosennym, szczególnie wiedząc że mało kto dba o uruchamianie układu chłodzenia kabiny zimą. Warto zainwestować czas i niewielkie pieniądze w czasie sezonowej obsługi samochodu. Czyszczenie serwis, układu klimatyzacji można powiązać z obsługą serwisową samochodu, dbając nie tylko o sprawność układu chłodzenia kabiny ale i silnika w gorącym okresie letnim.
Czynności obsługowe:

  • kontrola poziomu płynu chłodzącego silnik
  • sprawdzenie działania wentylatorów
  • czyszczenie/ mycie ciśnieniowe skraplacza, chłodniczy usuwające sól
  • sprawdzenie czujników temperatury i ciśnienia
  • wymiana filtrów kabinowych
cze 14

10. Naprawa klimatyzacji w samochodzie

Termiczne i mechaniczne uszkodzenia sprzęgła elektromagnetycznego sprężarki

Cierne sprzęgła elektromagnetyczne stosowane w sprężarkach klimatyzacji to dość proste rozwiązania techniczne. Mimo prostej oraz trwałej konstrukcji i one ulegają uszkodzeniom, których najczęstszą przyczyną jest problem w układzie klimatyzacji a w drugiej kolejności zużycie mechaniczne elementów samego sprzęgła, nie wolno też zapomnieć o usterkach elektrycznych. Nasuwa się pytanie, co wspólnego ze sprzęgłem ma sam układ klimatyzacji, bo zużycie mechaniczne jest naturalne – opiszę to kolejno.

Uszkodzenia termiczne

cewka elektromagnetyczna, klimatyzacja samochodowaWielokrotnie spotykamy się z ignorowaniem wskazówki, jaką jest uszkodzenie sprzęgła- informującej o niesprawności układu. Wytopione amortyzatory gumowe tarczy sprzęgłowej czy fioletowa barwa samej tarczy może wskazywać na całkowitą lub częściową niedrożność układu, która powoduje wstrzymywanie pracy tłoków, co z kolei jest przyczyną poślizgu tarczy sprzęgłowej. W wyniku tego poślizgu rośnie temperatura sprzęgła powodując uszkodzenia gumowych elementów amortyzujących i wytapianie
izolacji uzwojenia cewki elektromagnetycznej.

sprzęgło napędu klimatyzacji

Wytopiona izolacja często przedostaje się do szczeliny między sprzęgłem a kołem pasowym. W tym ostatnim przypadku powoduje to również zwarcie w uzwojeniach oraz często – zadziałanie zabezpieczenia termicznego cewki elektromagnetycznej. Zabezpieczenia termiczne instalowane w uzwojeniach cewek posiadają temperaturę graniczą zadziałania na poziomie 130 C. Zapobiega to całkowitemu uszkodzeniu sprzęgła / napędu sprężarki, jednak nie pozostaje bez wpływu na łożysko koła pasowego, którego maksymalna temperatura pracy to 110 C. Coraz częściej stosowane bezpieczniki termiczne cewek ograniczają wydatki związane z naprawą układu tarcza sprzęgła sprężarki klimyklimatyzacji o ile wyciągniemy właściwe wnioski z takiej informacji. W takim sprzęgle wystarczy wymienić cewkę, splanować powierzchnie cierne tarczy sprzęgłowej i koła pasowego, wymienić łożysko i napęd jest sprawny. Uwaga; możliwość planowania powierzchni ciernej tarczy sprzęgła zależna jest od wysokości nitów łączących i poniżej minimalnej wysokości dopuszczalnej nita planowania nie należy wykonywać – taką tarczę sprzęgłową należy wymienić na nową! Nie należy jednak zapomnieć o usunięciu układowej przyczyny takiej usterki (przegrzania spowodowanego obciążeniowym poślizgiem sprzęgła) powodującej częściową lub całkowitą niedrożność układu klimatyzacji. Można ją zdiagnozować korzystając z manometrów i pełnego obciążenia układu. Warto, więc sprawdzić stan sprzęgła przed zainstalowaniem kolejnej sprężarki, aby nie narażać się na kolejne wydatki związane z powtórzeniem się usterki.

uszkodzenia mechaniczne

skrężarka klimatyzacji, autoklima częścikompletne sprzęgło klimatyzacjiNajczęściej związane ze zużyciem mechanicznym w czasie eksploatacji sprężarki. Głównym z nich i najczęściej spotykanym jest uszkodzenie łożyska koła pasowego. Należy pamiętać, że niezależnie od tego czy sprężarka i układ klimatyzacji pracuje czy też nie, koło pasowe pracuje przy każdym załączeniu silnika w samochodzie. I dlatego regeneracja sprzęgła sprężarki autoklimateż, jako dobry zwyczaj w czasie serwisu klimatyzacji należy potraktować ocenę i sprawdzenie stanu sprzęgła sprężarki. Jak to sprawdzić? Jak każde łożysko na kole, wyczuwalne luzy nawet z założonym paskiem klinowym wskażą konieczność wymiany łożyska. Ocena ta jest o tyle ważna, że może zaoszczędzić masę problemów użytkownikowi samochodu, od wymiany sprężarki po zniszczenia spowodowane rozpadnięciem się napędu sprężarki włącznie. Czy to możliwe? Niestety tak, łożysko koła pasowego połączone jest z korpusem kompresora i zapięte pierścieniem zegera. Bardzo często zdarza się, że zużyte łożysko uszkadza powierzchnie szyjki kompresora lub urywa jej elementy, i zamiast regeneracja sprzęgła sprężarki autoklimaniedrogiej regeneracji napędu ponosimy koszt związany z wymianą kompresora. Innego typu usterką jest wytarcie bądź deformacja samej tarczy sprzęgłowej. W czasie pracy sprężarki sprzęgło załączane jest wielokrotnie, co mimo właściwego ustawienia szczeliny powoduje wycieranie się powierzchni styku sprzęgła i koła pasowego. Biorąc pod uwagę ilość załączeń sprężarki autoklimatyzacji jednego dnia to w ciągu kilku lat liczba ta urośnie do tysięcy. Cykl ten w czasie kilkuletniej eksploatacji może prowadzić do uszkodzeń łączeń nitowanych (rys.0) i powstawania poślizgu powodującego podwyższenie temperatury sprzęgła a efekcie jego uszkodzenie. Spotyka się też deformacje powodujące ciągłe tarcie części tarczy sprzęgłowej (rys.1). Zdarza się to najczęściej przy obsłudze silnika, wymianie pasków, czy nawet przy montażu sprężarki. Wbrew pozorom, układ napędowy sprężarki to dość delikatna konstrukcja i łatwo można doprowadzić do deformacji tarczy sprzęgłowej (zabieraka) a co za tym idzie szczeliny między nią a kołem pasowym.

Kontrola stanu układu napędowego sprężarki

Nie jest to zbyt skomplikowany proces, wymagana jest jedynie wiedza i podstawowe narzędzia pomiarowe, szczelinomierz i czujnik/ mikrometr zegarowy, a te nie powinny być problemem w żadnym warsztacie samochodowym. Pierwszy krok to sprawdzenie stanu łożyska koła pasowego, ocena luzów wzdłużnych i poprzecznych, jeśli takie występują łożysko należy wymienić. Kolejny krok to sprawdzenie szczeliny między kołem pasowym a tarczą sprzęgła. Przede wszystkim szczelina ta powinna mieć taką samą szerokość mierząc ją na całym obwodzie koła pasowego. Pomiar należy wykonać przynajmniej w czterech punktach, co 90 stopni, po tym pomiarze należy przesunąć koło pasowe i powtórzyć pomiar. Zapewni nam to dokładniejsze sprawdzenie czy szczelina na całym obwodzie ma zadany wymiar, ale przede wszystkim sprawdzimy czy powierzchnie koła pasowego i tarczy sprzęgłowe są równoległe względem siebie. Poniżej w tabeli (również, jako plik do pobrania) zamieszczamy szerokości szczelin dla najczęściej spotykanych kompresorów. Ostatni krok to sprawdzenie koła pasowego. Stopkę czujnika zegarowego opieramy na bocznej powierzchni zęba koła pasowego obracamy kołem o 360 stopni.

kompresor sprzęgło klimatyzacji samochodowej

Dopuszczalna tolerancja maksymalna bicia koła to 15 mikrometrów.
Biorąc pod uwagę szerokie zainteresowanie problematyką obsługi i naprawy napędu sprężarek klimatyzacji w osobnej publikacji przedstawimy podstawowe zasady i metody regeneracji sprzęgieł elektromagnetycznych. Dla zainteresowanych profesjonalną usługą naprawy/ regeneracji sprzęgieł kompresorów klimatyzacji udostępniamy kontakt bezpośredni w linku.
Szczelina między sprzęgłem a kołem sprężarek klimatyzacji –plik do pobrania

Typ Kompresora szczelina cale szczelina mm
A590 / C171 0,020″-0,035″ 0,5-0,9
A6 0,022″-0,057″ 0,55-1,45
BOSCH AXIAL 0,028″-0,051″ 0,70-1,30
BOSCH BEHR 0,010″-0,021″ 0,25-0,53
CALSONIC V5/V6 0,012″-0,024″ 0,30-0,60
DA6/HD6/HR6/HR6HE 0,015″-0,025″ 0,40-0,65
FS6/6E171 (FORD) 0,020″-0,035″ 0,50-0,90
FX15/FS10 0,018″-0,033 0,45-0,85
HADSYS 7-CYLINDER 0,012″-0,024 0,30-0,60
HITACHI A5000/MJ123/MJ167/SWP 0,015″-0,036″ 0,40-0,90
HITACHI MJ110/MJS130/MJS170 0,020″-0,031″ 0,50-0,80
KEIHIN 150L/150R 0,012″-0,024 0,30-0,60
MATSUSHITA TV10 ROTARY VANE 0,014″-0,026″ 0,35-0,65
MITSUBISHI FX80/FX105V 0,010″-0,026″ 0,25-0,65
MITSUBISHI UPRIGHT 0,020″-0,030″ 0,50-0,75
NIHON RADIATOR NVR 0,012″-0,024″ 0,30-0,60
NIPPONDENSO 6C17 0,020″-0,035″ 0,50-0,90
NIPPONDENSO 6E171 0,014″-0,026″ 0,35-0,65
NIPPONDENSO 6P127 0,014″-0,026″ 0,35-0,65
NIPPONDENSO 6P134 0,014″-0,026″ 0,35-0,65
NIPPONDENSO 6P148/DR148 0,021″-0,036″ 0,55-0,90
NIPPONDENSO 10P08E 0,014″-0,026″ 0,35-0,65
NIPPONDENSO 10P13 0,014″-0,026″ 0,35-0,65
NIPPONDENSO 10P15 0,014″-0,026″ 0,35-0,65
NIPPONDENSO 10P17 0,014″-0,026″ 0,35-0,65
NIPPONDENSO 10PA15 0,014″-0,035″ 0,35-0,90
NIPPONDENSO 10PA17 0,014″-0,035″ 0,35-0,90
NIPPONDENSO 10PA17VC 0,014″-0,035″ 0,35-0,90
NIPPONDENSO ROTARY VANTE 0,016″-0,024′ 0,40-0,60
NIPPONDENSO UPRIGHT 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
PANASONIC ROTARY VANE 0,016″-0,020″ 0,40-0,50
R4 (4-POLE GM) 0,025″-0,040″ 0,65-1,00
R4 (6-POLE GM) 0,015″-0,025″ 0,40-0,65
R4 (HR100T/HR110MD) 0,015″-0,020″ 0,40-0,50
SANDEN SCROLL 0,013″-0,027″ 0,35-0,70
SANDEN SD-505 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD-507 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD-508 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD-510 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD-708 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD-709 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD51114 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD7B10 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD7H10 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SD7H13 0,016″-0,013″ 0,40-0,80
SANDEN SDH15HD/SHD 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SANDEN SDB-709 0,016″-0,031″ 0,40-0,80
SEIKO SEIKI SS808/SS170PSS 0,040″-0,060″ 1,00-1,50
TECUMSEH HR980 0,021″-0,036″ 0,55-0,90
V5 0,015″-0,025″ 0,40-0,65
ZEXEL BH 0,012″-0,024″ 0,30-0,60
ZEXEL DCW 0,015″-0,035″ 0,40-0,85
ZEXEL DKS-13CH 0,010″-0,020″ 0,25-0,50
ZEXEL DKS-15CH 0,010″-0,020″ 0,25-0,50
ZEXEL DKS-17CH 0,010″-0,020″ 0,25-0,50
ZEXEL DKS-26 0,010″-0,020″ 0,25-0,50
ZEXEL DKV 0,012″-0,024″ 0,30-0,60
ZEXEL KC-50 0,025″-0,050″ 0,65-1,25
ZEXEL TM-08 0,010′-0,020′ 0,25-0,50
ZEXEL TM-13 0,010″-0,020″ 0,25-0,50
ZEXEL TM-15 0,010″-0,020″ 0,25-0,50
ZEXEL TM-16 0,010″-0,020″ 0,25-0,50
OGURA CLUTCHES 0,015″-0,050″ 0,40-1,25
WARNER CLUTCHES 0,020″-0,040″ 0,50-1,00
WARNER CLUTCHES NEW 0,018″-0,030″ 0,45-0,75
WARNER CLUTCHES USED 0,013″-0,025″ 0,35-0,65
cze 14

5. CEWKI ELEKTROMAGNETYCZNE – uszkodzenia w samochodach Kia i Hyundai

Ostatnie modele samochodów Hyundai i KIA wykazuję większą ilość usterek niż średni poziom. Najprostszym opisem zaistniałej wady jest to, że system klimatyzacji nie włącza się. Dokładniej opisując problem – dioda osadzona w cewce sprzęgła „wybucha”. Zasadniczym jej zadaniem jest termiczne zabezpieczenie sprzęgła sprężarki. Zdjęcie pokazuje cewkę sprzęgła kompresora Hyundai/KIA. Widoczne jest na górze cewki zabezpieczenie termiczne, które zadziała w przypadku przekroczenia temperatury granicznej, coraz częściej cewki wyposażone są również w zabezpieczenia przeciw przepięciowe, najczęściej spotykane w sprężarkach Sanden i Delphi. Uszkodzenie zabezpieczeń cewki elektromagnetycznej należy traktować jako wskazanie nieprawidłowości pracy układu klimatyzacji lub zużycie sprzęgła sprężarki wymagające regeneracji lub wymiany.

Wymieniając uszkodzoną cewkę elektromagnesu sprawdź jej stan techniczny, jeśli zauważysz opisane wyżej uszkodzenia sprawdź układ elektryczny klimatyzacji. Cewka elektromagnesu do instalacji 12V z reguły posiada oporność w granicach 3 do 5 omów. Jeśli kolejna cewka ulegnie uszkodzeniu zwracaj się do najbliższego przedstawiciela tych koncernów, może niezadowolenie klientów zmusi producentów do zajęcie się tym problemem.

łożyska samochodowe klimatyzacji oringi uszczelnienia komplet sprzęgła klimatyzacji
Części do sprężarek Łożyska oringi uszczelnienia komplet sprzęgła
maj 02

28. Auto Klimatyzacja w Hybrydach

Toyota Prius, Auris, Lexus RX450h, GS450h, Hondalokalizacja kompresora klimatyzacji w hybrydzie toyota lexus Insight, Volkswagen Touareg Hybrid

Hybrydy, obecne na światowych rynkach od 10 lat, dośd wolno, jednak trafiają również do Polski. Nie są tak popularne jak w USA ale coraz częściej spotykamy je na naszych ulicach. Dlatego też należy zwrócid uwagę – nie tylko użytkowników ale przede wszystkim serwisantów – na specjalne wymogi związane z obsługą i serwisem klimatyzacji w autach o napędzie hybrydowym, w których widok komory silnika jest co najmniej ciekawy, a kompresor identyfikuje się na pierwszy rzut oka tylko dzięki przewodom klimatyzacji.

kompresor Denso ES27C, elektryczna sprężarka klimatyzacji hybrydyZasada działania układu klimatyzacji Schemat kompresora elektrycznego klimatyzacji hybrydyjest oczywiście taka sama jak we wszystkich autach, jednak znaczącą różnicę stanowi kompresor. Nowe rozwiązanie to kompresor Denso ES27C napędzany trójfazowym silnikiem indukcyjnym zasilanym napięciem 288V z przetwornicą umożliwiającą pracę sprężarki na zasilaniu z baterii pokładowych. Rozwiązanie to pozwala na działanie przy wyłączonym silniku spalinowym (nie pracuje prądnica / generator). W kompresorze zastosowano ślimakowy zespół sprężania i separator oleju który Uzwojenie kompresora elektrycznego denso es27c do autoklimatyzacji hybrydypozostawia większośd oleju w sprężarce co zmniejsza jego ilośd w układzie wpływając na poprawę wydajności (olej potrzebny jest sprężarce a nie układowi). Kolejna ciekawostka to komora silnika elektrycznego sprężarki przez którą przepływa czynnik od strony niskiego ciśnienia układu klimatyzacji. Pozwala to jednocześnie na całkowite rozprężenie czynnika, spełniając rolę akumulatora, a dodatkowo na gromadzenie odseparowanego oleju.

I tu uwaga:
Olej w kompresorach elektrycznych to ND-OIL 11, nie mający nic wspólnego z obecnymi olejami do klimatyzacji. Olej ten posiada właściwości dielektryczne i pozwala na pracę uzwojenia silnika kompresora w otoczeniu czynnika chłodzącego, który przez niego przepływa. Toyota i Lexus ostrzegają nie tylko przed stosowaniem innych olejów, ale i zwracają uwagę na przestrzeganie odpowiedniej ilości oleju w układzie, którego nadmierna ilośd może uszkodzid układ! Informacje tych producentów wskazują, że nawet 1% oleju innego niż ND-OIL11 podany do układu może prowadzid do uszkodzeo kompresora. Dlatego zalecają serwisowanie układów klimatyzacji w hybrydach osobnymi maszynami serwisowymi, aby nawet najmniejsza ilośd innego oleju nie dostała się do układu. W przypadku zastosowania niewłaściwego oleju producenci wymagają wymiany parownika, skraplacza i kompresora. Najbezpieczniejszym postępowaniem przy tych układach jest stosowanie manometrów w trakcie serwisu okresowego. W przypadku nieszczelności czy naprawy układu należy zastosowad osobny automat serwisowy.

zdjęcie układu sterownika klimatyzacji hybrydy ecuSamo sprawdzenie poprawności działania układu klimatyzacji w hybrydowym układzie napędowym wymaga specjalnego modułu serwisowego. Układ sterowania sprężarką i klimatyzacją jest powiązany bezpośrednio ze sterownikiem EUC (Electronic Control Unit- elektroniczna jednostka sterująca) elektrycznego napędu hybrydowego HEV (hybryd electric vehicle) oraz sterownikiem ECU baterii pokładowych. Sam sterownik ECU kompresora pozwala na regulację prędkości obrotowej od 0 do 8600 obrotów na minutę – więc i sterowanie jego wydajnością, w zależności od ustawionych parametrów na panelu sterowania w kabinie. Nie pomijają oczywiście czujników nasłonecznienia, temperatury i wilgotnośd. Sama praca klimatyzacji wpływa również na hybrydowy układ napędowy – praca układu klimatyzacji dodatkowo zwiększa obciążenie baterii pokładowych (zmniejszenie poziomu energii) wpływa na załączanie silnika spalinowego. W związku ze znaczną integracją układu klimatyzacji z HEV (elektryczny napęd hybrydowy) ilośd komend i błędów generowanych przez układ klimatyzacji jest znacznie większa i różni się od spotykanego w autach z tradycyjnym napędem. To znaczny skrót z informacji dotyczących obsługi klimatyzacji w autach z napędem hybrydowym – nowością techniczną, mimo 10 lat istnienia na runku samochodowym. Wzrosną więc wymagania poziomu wiedzy i kompetencji serwisantów klimatyzacji, i będą one rosły gdyż producenci pracują już nad eżektorowymi układami klimatyzacji opartymi na CO2, ale o tych układach w kolejnej publikacji

Schemat autoklimatyzacji samochodu o napędzie hybrydowoym

Powrót na górę